Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Mam tak dużo przemyśleń po lekturze, że ciężko mi nawet jednoznacznie zawyrokować, czy to w ogóle dobra książka. Bo to, że czyta się ją dobrze, szybko i dostarcza satysfakcjonującej rozrywki (przynajmniej mi) to stwierdzam od razu.

Lubię wrzucać książki w różne ramy, dopasowywać do szablonów, szukać porównań, odwołań itd., po pierwsze dla uspokajającego wrażenia porządku, po drugie z takiej nerdowskiej zajawki. "Powiedzmy, że Piontek" jest pod tym kątem z pozoru bardzo wdzięcznym przykładem - rzuca garściami follow upów, lawiruje niekiedy wprost, a niekiedy nie, pomiędzy odwołaniami do dzieł i myśli kultury. Jest tu oczywiście lista przebojów Twardocha, czyli Śląsk i spółka, są bohaterowie poprzednich książek w easter eggach, potem nachodzi nieuniknione skojarzenie ze "Starym człowiekiem i morzem" i gdy już myślałem, że będzie tak zimno, szaro i melancholijnie zaczyna się bajlando. Żeby nie spoilerować to pokrótce - a to wątek współczesny (zaraz, czy to aby nie Twardoch kiedyś w jakimś wywiadzie nie odżegnywał się od pisania powieści współczesnych?) z szybką, gorzką analizą obecnego pokolenia oraz społeczeństwa cyfrowego (to chyba najgorszy fragment - Szczepan, może faktycznie miałeś rację, że to nie twój konik), potem typowy, twardochowy, bardzo ciekawy i dopieszczony faktograficznie, barwny wątek w Deutsch-Sudwestafrika, gdzie cały czas w tle dźwięczała mi proza Kurta Vonneguta, a kończymy w przyszłości, czyli paradoksalnie powrocie do korzeni i flircie z fantastyką. I znowu oczywiste skojarzenia z "Wiecznym Grunwaldem", ale uspokajam - tu jest znacznie lepiej i przede wszystkim narracyjnie lekko. Oczywiście po drodze Heideggery na kiju itp. Autor cały czas bawi się konwencją, formą, czasem, żongluje narracją, a ani przez chwilę nie zgubiłem się w tym literackim tańcu. Ok, wielokrotnie byłem skonfundowany, ale zawsze nadążałem, bo czuć, iż Twardochowi na tym zależało. Co więcej, o ile w "Chołodzie" były fragmenty zabawne, choć nie wiem czy intencjonalnie, to w "Powiedzmy, że Piontek" nie mam już żadnych wątpliwości - to najbardziej ironiczna, absurdalna książka w znanym mi dorobku pisarza. Podoba mi się ten zabieg nie tyle przełamania czwartej ściany, co w pewnym momencie w zasadzie starcia jej w pył.

Dalej nie wiem do końca o czym przede wszystkim jest to książka, ale być może tym razem nie chodziło o klasyczny szyk powieści i przewodnią myśl, a raczej brutalną dekonstrukcję? O eksperyment, intelektualny prztyczek w nos dla hejterów mówiących, że autor pisze ciągle jedną książkę (ej, ja tak mówiłem!)?

W każdym razie czuć w tym tekście siłę i samoświadomość Twardocha, nikt wszakże by takiej powieści początkującemu twórcy nie wydał. Niestety z kolei trochę nie czuć tu emocji, mimo że całość jest ciekawa, to jednak rozmyta. To taki psychodeliczny, freestylowy lot, tylko bez psychodelików i z rozpisaną na flipcharcie strukturą, gdzieniegdzie doprawiony szczyptą prawdziwej, artystycznej improwizacji (naturalnie poddanej wnikliwej edycji i korekcie).

Już wiem. To nie jest świetna książka. To nie top 3, a nawet top 5 Twardocha. Jednak to wciąż dobra, najzabawniejsza i w mojej opinii najciekawsza narracyjnie powieść w jego dorobku. O, tak mi wyszło, zatem polecam.

Mam tak dużo przemyśleń po lekturze, że ciężko mi nawet jednoznacznie zawyrokować, czy to w ogóle dobra książka. Bo to, że czyta się ją dobrze, szybko i dostarcza satysfakcjonującej rozrywki (przynajmniej mi) to stwierdzam od razu.

Lubię wrzucać książki w różne ramy, dopasowywać do szablo...

Rozwiń

Zwiń

Bardzo luźne SF z absurdalnym humorem rodem z Monty Pythona (dla którego zresztą autor pisał skecze), albo wręcz Monty Python osadzony w kosmosie. Dobra, inteligentna zabawa z nutką refleksji na temat wszechświata i konkluzją, że odpowiedź na fundamentalne pytania ludzkiej egzystencji może nas bardzo zaskoczyć :)
Nieprzypadkowy klasyk.

No i piękne, jubileuszowe wydanie.

Bardzo luźne SF z absurdalnym humorem rodem z Monty Pythona (dla którego zresztą autor pisał skecze), albo wręcz Monty Python osadzony w kosmosie. Dobra, inteligentna zabawa z nutką refleksji na temat wszechświata i konkluzją, że odpowiedź na fundamentalne pytania ludzkiej egzystencji może...

Rozwiń

Zwiń

Audiobook. Te trzy gwiazdki daję za wartość historyczną, pewne zrozumienie dla przedstawionych poglądów czy wręcz frustracji w realiach XIX wieku oraz za - trzeba przyznać - spójność tychże poglądów, wychodząc od transformacji stosunków feudalnych do piętnowanej relacji burżuazja - proletariat. Jednakże uważam, że polityczne, filozoficzne manifesty należy oceniać także w kategorii "po owocach ich poznacie", a jak wiemy założenia komunizmu działały tylko do momentu przeprowadzenia rewolucji. O ofiarach tego systemu w ujęciu globalnym nie ma nawet co wspominać. Na szczęście współcześnie w rozwiniętych demokracjach komunizm nam raczej nie grozi, choć cały czas dziwię się, iż mimo swej kompromitacji i przebrzmiałych w obecnej sytuacji geopolitycznej założeń, znajduje pewne grono sympatyków (i to zazwyczaj bynajmniej wśród robotników). Ale poznawczo polecam się zapoznać.

Audiobook. Te trzy gwiazdki daję za wartość historyczną, pewne zrozumienie dla przedstawionych poglądów czy wręcz frustracji w realiach XIX wieku oraz za - trzeba przyznać - spójność tychże poglądów, wychodząc od transformacji stosunków feudalnych do piętnowanej relacji burżuazja - proleta...

Rozwiń

Zwiń

Reportaż z pozoru traktujący o śmierci w kontekście rytuałów pogrzebowych, będący jednakże w głównym stopniu opowieścią o życiu. Życiu, którego śmierć jest integralną częścią, wraz z całymi tymi z pozoru przestarzałym, a jednocześnie pięknymi rytuałami okołopogrzebowymi. Rozmówcy autorki zdają się być ze swoją śmiercią pogodzeni, większe emocje wywołuje w nich ona raczej w kontekście tragicznych wspomnień o bliskich i często nieprzerobionych traum. Opowieści poszczególnych osób, mimo podobieństw, niekiedy mają różne zabarwienie - jedne są bardziej słodko-gorzkie, inne przepełnione bólem, bywają też takie weselsze. Czyta się to świetnie, od pierwszych zdań widać reporterskie doświadczenie autorki oraz umiejętność przełożenia na język literacki opowieści bohaterów poszczególnych rozdziałów. Poza wszystkim bardzo ciekawy pomysł na książkę, idealna długość (nie przytłacza, nie nudzi, nie męczy) i ładne wydanie okraszone zdjęciami.

Reportaż z pozoru traktujący o śmierci w kontekście rytuałów pogrzebowych, będący jednakże w głównym stopniu opowieścią o życiu. Życiu, którego śmierć jest integralną częścią, wraz z całymi tymi z pozoru przestarzałym, a jednocześnie pięknymi rytuałami okołopogrzebowymi. Rozmówcy autorki z...

Rozwiń

Zwiń

Moja druga książka Żulczyka w tym roku (i w ogóle), po raz kolejny mimo ciężkiego tematu oraz takowego klimatu, czytało się niezwykle przyjemnie i mega szybko. Twórczość Żulczyka jest generalnie bardzo dobra na przełamanie stagnacji/niemocy czytelniczej.

Książka jest gęsta, wręcz lepka, emocjonalnie ciemna, bardziej przyziemna niż "Dawno temu w Warszawie", a przez to chyba mocniej rezonuje z większością czytelników. Doświadczenie alkoholizmu głównego bohatera wyziera niemalże z każdej z ponad 500 stron, w najróżniejszych postaciach, męczy bardzo (celowo) czytelnika, być może próbuje choć w niewielkim procenciku uzmysłowić realną walkę z uzależnieniem. Oczywiście dodatkowym smaczkiem jest w tym wypadku osobista historia autora.

Poza tym dosyć zgrabny wątek sensacyjny i raczej dobrze streszczona, fabularyzowana afera reprywatyzacyjna, z fajnie zarysowanymi czarnymi charakterami - a raczej rozmytymi i to w odcieniach szarości, co urealnia historię. W gruncie rzeczy, większość bohaterów "Informacji zwrotnej" orbituje gdzieś między dobrem a złem, nie ma tu takiej zero-jedynkowej postaci jak np. Dario ze "Ślepnąc od świateł", co naturalnie świadczy o dużym kunszcie pisarskim i dobrzej zaplanowanej konstrukcji książki.

Bardzo polecam, lecz nie wiem czy osobom walczącym aktywnie z alkoholizmem bądź depresją, gdyż dla nich lektura może okazać się z deka przytłaczająca.

Moja druga książka Żulczyka w tym roku (i w ogóle), po raz kolejny mimo ciężkiego tematu oraz takowego klimatu, czytało się niezwykle przyjemnie i mega szybko. Twórczość Żulczyka jest generalnie bardzo dobra na przełamanie stagnacji/niemocy czytelniczej.

Książka jest gęsta, wręcz lepka, ...

Rozwiń

Zwiń

Zacząłbym od tego, że książka wydaje się idealnym materiałem na film. Film, który ponoć miał powstać, jednakże projekt został porzucony w następstwie zamachów z 11 września 2001 roku. Potem Palahniuk zapowiadał serial, ale dotychczas "Rozbitek" ekranizacji się chyba nie doczekał, a szkoda, bo przy odpowiednim castingu, reżyserii i dobrej adaptacji powieści na scenariusz, mógłby powstać klasyk w stylu "Fight Club".

No właśnie, jeżeli ktoś nie zna prozy Palahniuka, a widział "Fight Club" na podstawie jego opus magnum, to klimat jest w zasadzie taki sam. Od razu nasuwa mi się skojarzenie z "American Psycho", ewentualnie z "Chłopięcym światem", filmem z De Niro i DiCaprio, powstałym także na kanwie książki. Jak sprawdziłem, wszystkie te dzieła mieszczą się w nurcie literackim zwanym minimalizmem i to jest dla mnie osobiście największym minusem "Rozbitka", lecz o tym za chwilę.

Przesłanie jest tu bardzo łatwe do uchwycenia, to gorzka satyra na społeczeństwo konsumpcyjne (szczególnie w ujęciu amerykańskim), na monetyzację praktycznie wszystkich aspektów egzystencji, w tym takich fundamentów jak religia, życie czy śmierć. W końcu dostrzegamy w książce również krytykę może nie samej religijności, co jej wypaczonej, purytańskiej, patologicznej wersji.

Sama treść jest dla mnie strasznie chaotyczna. Dzieje się tu tak dużo tak dziwnych rzeczy, że w pewnym momencie karykatura bierze górę nad nawet najbardziej naciąganym realizmem. Jako, że akcja powieści przedstawiona jest w praktycznie w formie narracji retrospektywnej, monologu nagrywanego na czarną skrzynkę w samolocie, to mamy do czynienia z mocnym wrażeniem "opowieści wariata", albo konfabulanta, który zupełnie dowolnie dorzuca do swojej historii kolejne, coraz bardziej odklejone od rzeczywistości, a z pozoru współgrające ze sobą zdarzenia, przez co nawet największe zawieszenie niewiary nie pozwoliło mi się wciągnąć w powieść na satysfakcjonującym poziomie. Pomimo, iż doceniam lekkie pióro, przesłanie, wiele ciekawych tzw. hot take'ów i ironię, to ostatecznie przygoda z lekturą była co najwyżej "OK".

Zacząłbym od tego, że książka wydaje się idealnym materiałem na film. Film, który ponoć miał powstać, jednakże projekt został porzucony w następstwie zamachów z 11 września 2001 roku. Potem Palahniuk zapowiadał serial, ale dotychczas "Rozbitek" ekranizacji się chyba nie doczekał,...

Rozwiń

Zwiń

Główny pomysł i motyw przewodni książki faktycznie bardzo ciekawy, chociaż u mnie nie spowodował efektu "wow". Pozytywnie zaskoczyła mnie natomiast historia i narracja autora dotycząca rewolucji kulturalnej w Chinach, gdzie jej ocena jest dość jednoznacznie negatywna, a towarzyszą temu opisy przykładów absurdalnego terroru, czy gorzkich refleksji czerwonogwardzistów w późniejszym życiu dorosłym.

"Problem trzech ciał" istotnie twardym sci-fi stoi, osobom będącym trochę na bakier z fizyką, techniką i astronomią (jak ja) ciężko będzie się połapać we wszystkich przedstawionych procesach, ale nie przeszkadzało mi to w ogólnym odbiorze powieści, bo rezultaty czy sens poszczególnych ruchów bez problemu wyłapujemy z kontekstu. Co więcej dużo bardziej wolę takie hard sci-fi od jakiegoś pitu-pitu działającego tylko w głowie autora, bez podstaw naukowych.

Bohaterowie książki to również oddzielny i warty rozkminy punkt - według mnie zachowują się oni emocjonalnie trochę nietypowo, niektórzy wręcz mocno autystycznie, inni dziwnie naiwnie. Zastanawiam się na ile ma tu wpływ różnica kulturowa i chińska perspektywa (niestety nie mam porównania z innymi pozycjami tamtejszej literatury).

Oczywiście powieść można także odczytywać bardziej metaforycznie, czy to jako krytykę drogi obranej przez naszą cywilizację, niszczenie przez nią naszej planety, nieumiejętność dystrybucji dóbr na świecie, czy to jako krytykę polityki chińskiej i bezpardonowego rozprawiania się przez władze z wszelką opozycją, ale chyba nawet sam autor w posłowiu wspominał, iż nie miał i nie ma takich intencji w swojej twórczości (pytanie na ile to prawda).

Fanom gatunku z czystym sumieniem polecam, bo można się koncepcją "Problemu trzech ciał" zachwycić, a że ponoć druga część jest nawet lepsza od pierwszej, to tym bardziej za jakiś czas do serii wrócę.

Główny pomysł i motyw przewodni książki faktycznie bardzo ciekawy, chociaż u mnie nie spowodował efektu "wow". Pozytywnie zaskoczyła mnie natomiast historia i narracja autora dotycząca rewolucji kulturalnej w Chinach, gdzie jej ocena jest dość jednoznacznie negatywna, a towarzysz...

Rozwiń

Zwiń